Ders Çalışırken Müzik Dinlemek!
Müziğin yaşamımıza olan etkisi nedir?
Müzik sabah, öğle, akşam yani anlayacağınız günün her saatinde bir şekilde hayatımızın içinde olan ögelerden biri. Çoğu insanı rahatlatan ve yaptığı işi keyifli hale getirmede yardımcı olan bir etken. Ders çalışırken müzik dinlemek konusu da senelerden beri tartışılan gerek münazaralara konu olan gerekse tam ders çalışacakken ‘’Dinlesem mi dinlemesem mi?’’ ikileminde bırakan bir şey. Peki müziğin ders çalışmadaki yeri gerçekten ne? Ders çalışırken müzik dinlenmeli mi? Şimdiye kadar bu konu hakkında neler yapılmış ve araştırılmış? Ve en önemlisi herkes müzik ile çalışarak odaklanıp verim alabilir mi?
Mozart Etkisi
Tam adı Wolfgang Amadeus Mozart olan sanatçı 1756 yılında Avusturya’da doğmuştur. Daha 3 yaşındayken piyanosunun başına geçip çalmaya başlayan bir sanatçıdır. 8 yaşına geldiğinde ise ilk senfonisini yazmıştır. 12 yaşına gelince ilk operasını tamamlamıştır.
Ders çalışırken müzik dinlemek verimlilik konusunda yapılmış en ünlü araştırmalardan biri ‘’Mozart Etkisi’’ adı verilen klasik müzik dinlemeye dayalı araştırmadır. Bir grup araştırmacıya göre, Mozart dinlemenin insan beynini daha verimli kullanılmasına yardım ettiği ve insanı ‘’daha akıllı’’ yaptığına dair bazı sonuçlara ulaşılmıştır. Ünlü besteci Mozart’a ait parçaların, matematiksel beceride rol oynayan zihnimizin bölümlerini harekete geçirme yeteneğine dayandığı sonucuna bu araştırma sayesinde ulaşılmıştır.
Rauscher ve arkadaşları denekleri (36 kişi) üç gruba ayırmışlardır. Bir gruba 10 dakika Mozart’ın bir eserini, bir gruba da başka bir müzik türü dinletmişlerdir. Üçüncü gruba hiçbir müzik dinletmemişlerdir. Daha sonra onlara becerileri ölçen bir etkinlik yaptırmışlardır. Bu çalışmanın sonucunda makaleye göre, öğrenciler Mozart’ı dinledikten sonra kendilerine verilen problemleri çözmede daha başarılı olmuşlardır. Bu sayede kişinin o anki matematiksel zekasını daha aktif kullandığı ve daha iyi odaklandığı iddia edilmiştir. Araştırmacılar“Klasik müzik bilişsel becerileri artırıyor.” diye bir sonuç çıkarmışlardır. Bu iddia günümüzde de tartışılmaya devam edilmektedir.
Fakat bazı araştırmacılar ders çalışırken müzik dinlemek ile verimli hale getirme sebebinin matematiksel bir yanı olmadığını, sadece iyi hissettirmesi karşılığında kişinin motivasyon artışını ortaya atarak ‘’Mozart Etkisi’’ni bir bakıma çürütmüştür.
Yani söylenen göre ruh halini iyi yönde etkileyen müzik türleri ve şarkılar gerçekten algılama, odak ve motivasyon gibi çalışmanın temel ögelerine yardımcı şeyler olabilir.
Ders çalışırken müzik dinlemek belirli koşullar altında dikkat dağıtıcı ve rahatsız edici konumda da olabilir.
Araştırmacılara göre tercih edilen müzik vokalli yani içerisinde sözler bulunan türden olduğu takdirde çalışma belleğini kötü yönde etkiliyor. Okuduğunu anlamayı azaltma, sözlere takılan kafa sebebi ile derse veya odak gerektiren başka bir şeye kendini iyi bir şekilde verememe gibi problemleri ortaya çıkarıyor. Özellikle sözel dersler sırasında hem görsel hem de işitsel belleğin aynı anda kelimeleri anlaması zorlaştığı için beyin iki tarafa da kesin şekilde odaklanmıyor.
Ayrıca yapılan deneylere göre ders çalışırken müzik dinlemek içe dönük insanlarda, dışa dönük insanlara göre daha fazla zarar verdiğinden olumsuz karşılanıyor. Bunun sebebinin ise içe dönük kişilerin aşırı uyarılmasının daha kolay olması şeklinde belirtilmektedir.
Bill Thompson’ın Deneyi
Avustralyalı bir araştırmacı olan Bill Thompson ve takım arkadaşları tarafından yapılmış bazı çalışmalar ruh hali ve dikkat dağınıklığının göreceli etkisini bulmaya yönelik olmuştur.
Yaptıkları deneyde katılımcılara yavaş ya da hızlı, yumuşak ya da gürültülü klasik müzik dinletmişlerdir ve bunun sonucunda aldıkları geri dönüşler ise şöyledir.
Sonuç: Araştırmaya katılan kişilerin hem hızlı hem de yüksek sesli müzik dinlediği zamanlarda odak performanslarında ciddi bir düşüş olduğu görülmüştür. Bu ses en basit şekilde evlerdeki elektrikli süpürge olarak örnek verilebilir.
Bunların yanında yüksek tempolu müzikleri ders çalışmak gibi beyni yoran bir esnada dinlemek baş ağrılarına da halihazırda zemin hazırlar.
Katılımcıların çoğunluğa göre az bir kısmında ise yüksek sesli ve hızlı müzik dinlediklerinde ortamdan soyutlanarak odaklarının arttığı tespit edilmiştir. Ama bu sayı az olması sebebi ile yüksek sesli ve hızlı müzik türleri, çalışmayı olumsuz yönde etkiliyor olarak belgelenmiştir.
Özetlemek gerekirse ders çalışırken müzik dinlemek ile ilgili;
- Çok hızlı ve gürültülü olmayan müzikler dinlemek,
- Daha az/hiç söze sahip olmayan klasik müzik tarzı parçalar veya rap gibi sözlerini anlayıp kafanızı yormayacak parçalar tercih etmek,
- Seni iyi ruh haline sokacağını düşündüğün parçaları seçmek,
- Ses düzeyini seni rahatsız etmeyecek şekilde ayarlamak,
- Genellikle bilmediğin yani seni meşgul etmeyecek şarkıları dinlemek ders çalışma programını keyifli bir hale getirebilir.
Mozart Etkisi ile ilgili daha kapsamlı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
Diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.
